Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «خبرگزاری صدا و سیما»
2024-05-03@08:40:18 GMT

عارفی که سیاستمدار بود

تاریخ انتشار: ۴ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۲۳۵۵۶

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما ،شیخ صفی الدین، عابد و عارفی بود که با درایت خاص خود اردبیل را مرکز استقرار عبادت خانه صوفیان قرار داد و با درآمد سرشاری که داشت اقدام به آبادانی منطقه آذربایجان و دستگیری فقرا کرد. 

چهارم مرداد ماه سالروز استقرار سلسله صفویه در ایران، در تقویم رسمی کشور به نام روز شیخ صفی‌الدین اردبیلی نامگذاری شده است و به همین مناسبت برنامه‌های متنوعی در استان اردبیل و تهران برگزار می‌شود، اما نباید با اکتفا به آن‌ها از هدف متعالی، هویت و حقیقت پنهان در پس این مناسبت غفلت کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
زندگینامه شیخ صفی الدین اردبیلی صفی الدین ابوالفتح اسحاق اردبیلی، صوفی و عابد شهیر در سال ۶۵۰ هجری قمری در روستای کلخوران اردبیل چشم به جهان گشوده و از عنفوان جوانی پا در مسیر روشن پارسایی نهاده و از برکات و ثمرات پاکیزگی جسمانی و ریاضت روحانی بهره‌ها جسته است. نیاکان او در اردبیل به کشت و زرع مشغول بوده‌اند و صفی‌الدین جوان در این سرزمین پربار و گهرخیز رشد یافته و به تناسب روحیات لطیف و برای دریافت‌های روحانی به خلوت گزینی علاقه داشته و گاه در دامان سبلان گوشه عزلت اختیار می‌کرده و گاه به سیر و سفر در نواحی مختلف ایران از جمله شیراز و گیلان می‌پرداخته و از مکتب و محضر بزرگان و پیشگامان دین و تقیه روزگار خویش، توشه‌ها برداشته است و اوج تاثیرپذیری وی از تعلیمات دینی، به دوران شاگردی‌اش در حضور شیخ زاهد گیلانی باز می‌گردد. ارادت ایلخان مغول به شیخ صفی الدین اردبیلی صوفی دوستی، ایلخانان مغول و کارگزاران آن‌ها، پشتیبانی عناصری در حاکمیت را نیز برایش به ارمغان آورد. میزان نفوذ او بر دولتمردان و پادشاهان آن اندازه بود که ابوسعید بهادرخان، ایلخان مغول، بار‌ها برای عرض ارادت به دیدار او رفت. صفی درآمد‌های سرشار و روزافزون خود را در دستگیری و رفع نیاز فقرا، صوفیان و پیروان و البته گسترش شبکه‌های تبلیغی طریقت صفویه در گوشه و کنار ایران ایلخانی، هزینه می‌کرد. در کنار این، صفی سخت به عمران و آبادانی و بالابردن سطح رفاه عمومی علاقه‌مند بود. ساخت بنا‌های عام‌المنفعه همچون مسجد، حمام و امثال آن نشانی روشن بر این علاقه بود. مهم‌ترین نتیجه چنین رویکردی افزایش شمار پیروان و دوستداران خاندان صفوی بود. تعداد این مریدان و دوستداران در اواخر حیات صفی‌الدین، آن اندازه بود که در گفتگویی با امیر چوپان، امیرالامرای ایلخانی، به صراحت گفته بود که شمار مریدان من از شمار لشکریان مغول بیشتر است و امیر چوپان در تأیید این سخن اشاره کرده بود که من از جیحون تا مرز‌های مصر و از هرمز تا باب‌الابواب سفر کرده‌ام و انبوه مریدان را همه جا دیده‌ام! او در زمان خویش مورد بزرگداشت مردم بود و مردم آن سامان او را به نام پیر و رهنما پذیرا بودند. از او دیوانی به زبان آذری در دست است. دعوت ایلخان مغول از شیخ صفی الدین  صفی هم‌زمان با الجایتو ایلخان مغول می‌زیست و سلطان محمد الجاتیو (معروف به خدابنده) با وی با حرمت تمام سلوک می‌کرد. می‌گویند این ایلخان مغول، وقتی بنای شهر سلطانیه خویش را تمام کرد، در ضمنِ سایر مراسم و تشریفات، مشایخ و علماء عصر را هم در آنجا به مهمانی خواند. چون طعام پیش آوردند، صفی‌الدین اردبیلی و علاءالدوله سمنانی در دو جانب سلطان نشسته بودند. صفی‌الدین غذایی نخورد، اما علاءالدوله ابایی نکرد، سلطان پرسید که اگر طعام ما حرام بود؛ علاءالدوله چرا خورد؟ صفی‌الدین جواب داد علاءالدوله دریاست؛ دریا را هیچ چیز نمی‌آلاید. علاءالدوله هم گفت: صفی شاهبازست، به هر طعمه‌ای میل نمی‌کند. این روایت که در آثار صوفیه تا حدی به تواتر نقل شده‌است، حرمت را در نزد بزرگان عصر خویش نشان می‌دهد. آثار شیخ صفی الدین اردبیلی بنا بر روایت تاریخ؛ شیخ صفی عابد و متقی به واسطه طبع ظریف و ضمیر روشن، زبان به سرودن شعر می‌گشوده و از او اشعار یا به اصطلاح فهلویات (دوبیتی‌هایی سروده شده با گویش‌های کهن) به یادگار مانده که گویای روح متعالی و عزت نفس اوست. اقدام سیاسی شیخ صفی الدین در بازگشت از گیلان به اردبیل در نهایت صفی الدین بعد از کسب مدارج معرفت و مراحل حکمت به زادگاه خود اردبیل بازگشته و سلسله صفویه را بنیان نهاد و این اقدام سیاسی، اجتماعی و فرهنگی او در سرنوشت ایران تاثیر بسزایی داشته است. سلسله جنبان دوره صفویان که خانقاه او مامن و ملجا فقرا و ضعفا بوده و خود نیز به خاطر موانست عمیق با قرآن و برائت از منکرات و گناهان، دامن از غبار خبط و خطا آراسته و پاک می‌داشته است، سرانجام در هشتاد و پنج سالگی در ۷۳۵ قمری، دنیا را به مقصد عقبی ترک گفته و پیکر محترمش در زاویه عبادتگاه یا خانقاه خویش در اردبیل به خاک سپرده شده است. محلی که امروز تحت عنوان مجموعه تاریخی و جهانی شیخ صفی از مقاصد اصلی گردشگران و مسافران داخلی و خارجی استان اردبیل است. *نامگذاری چهار مرداد به نام شیخ صفی روز چهارم مرداد سالروز استقرار سلسله صفویه، در تقویم رسمی کشور به نام روز بزرگداشت شیخ صفی الدین اردبیل نام گذاری شده است. به همین مناسبت مهم، روز و هفته اردبیل با اجرای برنامه‌های مختلف فرهنگی، هنری و ادبی گرامی داشته می‌شود و نخبگان و نوابغ علمی، و ادبی استان معرفی و تجلیل می‌شوند.  *تاثیرات سیاسی و دینی سلسله صفویه در یکپارچگی ایران دو حقیقت تاریخی مهم درباره صفویه یکی از این حقایق مهم تاریخی، تاثیر صفویان در ایجاد وحدت و یکپارچگی سیاسی و اجتماعی در ایران آن روزگار است که به گواهی تاریخ، صفویان توانستند بعد از حدود ۹ قرن از نابودی پادشاهی ساسانی، ایرانی متحد و منسجم را تشکیل دهند. در حالی که قبل از صفویان چندین پادشاهی ایرانی نظیر طاهریان، صفاریان، سامانیان، غوریان، زیاریان، بوییان، سربداران و مظفریان روی کار آمده بودند، اما هیچ‌یک برای تحت پوشش سیاسی قرار دادن تمام نواحی جغرافیایی ایران توفیقی نداشتند.  صفویان با گسترش اقتدار و درایت سیاسی خویش، چنان سبب تحکیم وحدت قبایل و اقوام مختلف شده بودند که ایران در سطح منطقه و بین الملل اهمیتی تازه و زیاد یافت، به نحوی که بیم برخی کشور‌ها از اقتدار و انسجام سیاسی و منطقه‌ای ایران، سبب رشک و دشمنی آن‌ها علیه کشورمان شد که نمونه آن، بدگمانی هراس سلسله عثمانی ازصفویه و وقوع نبرد چالدران بود. *نقش سلسه صفویه در ترویج تشیع در ایران  نقش سلسه صفویه در ترویج تشیع در ایران بسیار زیاد است به طوری که گسترش آن موجب نزدیکی قلوب و تحکیم اتحاد ملی مبتنی بر دین و شریعت در سراسر کشور شد و بر کسی پوشیده نیست که وحدت برآمده از تقید و شریعت دینی تا چه اندازه توانسته است در قوام و دوام حاکمیت و اقتدار سیاسی و نظامی میهن مهم و موثر باشد. *اتحاد دینی مردم در جنگ چالدران مانع ازتجزیه ایران این تهییج عقیدتی و حماسی ملت در برابر یورش لشکر بیگانه به حدی مهم بود که به گواهی تاریخ در نبرد چالدران بین دولت عثمانی و ایران که در اول شهریور ۸۹۳ خورشیدی روی داد، با وجود اینکه لشکر سلطان سلیم عثمانی بر سپاهیان ایران غلبه کرد و شرح دلایل آن در این مقال و مجال نمی‌گنجد، دشمن نتوانست به تجزیه کشور اقدام کند و غرور ملی برخاسته از دین و شریعت اجازه نداد حکومت ۲۰۰ ساله صفوی که بعد از انحلال ساسانیان برای نخستین بار عامل یکپارچگی ایران شده بود، از هم بپاشد. *بیماری و مرگ شیخ صفی الدین صفی‌الدین به سبب کثرت ریاضت و مخصوصاً به جهت افراط در روزه و اجتناب از حیوانی، در اواخر عمر تدریجاً ضعیف و مکرر بیمار شد.  در آخرین روز‌های بیماری، در اثر ضعف شدید، تقریباً از سخن گفتن هم بازماند. فقط آهسته قرآن می‌خواند و آخرین سخنش این بود: «صلو علیه و سلموا تسلیماً». روز دوشنبه دوازهم محرم سنه ۷۳۵ قمری، بعد از نماز صبح، در سن هشتاد و پنج سالگی وفات یافت و روز بعد به وقت نماز ظهر، در زاویه عبادت خانقاه خویش دفن شد. هنگام وفات وی، پسرش صدرالدین موسی، در مسافرت بود و زن هم که در ایام بیماری از مراقبت می‌کرد، چند هفته بعد از شوهر وفات یافت. بیشتر بخوانید:درگذشت شاه نعمت الله ولی، از عرفای بزرگ شیعه * مذهب و نسب بیشتر مورخان، اجداد وی را سنی شافعی مذهب و از بنی هاشم مهاجر از حجاز به کردستان ایران دانسته‌اند. عبدالحسین زرین‌کوب محقق و مورخ فقید هم، در کتاب مشهورش «جستجو در تصوف ایران» با استناد به منابع تاریخی متعدد و گوناگون، وی را سنی مذهب می‌داند.    منابع: ایسنا، ویکی پدیا  

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: فرهنگ و تاریخ ایران شیخ صفی الدین اردبیلی شیخ صفی الدین اردبیل سلسله صفویه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۲۳۵۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رئیس مرکز همایش‌های بین‌المللی صدا و سیما معرفی شد

 به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، با حکم مهدی مجتهد قائم مقام اجرایی سازمان صداوسیما، نجم الدین عبادتی به سمت رئیس مرکز همایش‌های بین المللی صداو سیما منصوب شد.

در این حکم آمده است: «نظر به تعهد، تجارب و توانمندی جنابعالی، به موجب این حکم به عنوان «رئیس مرکز همایش‌های بین المللی صدا و سیما» منصوب می‌شوید. افزایش و گسترش همکاری و تعامل با سازمانها، نهاد‌ها و بخش خصوصی در راستای برگزاری نشست‌ها و همایش‌های مختلف، ارتقای ظرفیت‌های مرکز در برپایی جشنواره‌ها، همایش‌های ملی و بین المللی و سمینار‌ها و. از مهمترین وظایف شما می‌باشد.»

گفتنی است، نجم‌الدین عبادتی پیش از این به عنوان معاون اماکن ورزشی شهرداری تهران فعالیت داشته و با دو دهه سابقه فعالیت مؤثر و مفید در حوزه‌های مدیریت در سازمان صدا و سیما از وی به عنوان افراد شاخص در حوزه‌ی اجرایی سازمان صداوسیما نام برده می‌شود.

انتهای پیام/

دیگر خبرها

  • بلیت‌فروشی «دوازده سی‌وشش» آغاز شد
  • بلیت‌فروشی «دوازده سی‌وشش» آغاز شد/ آغاز اجرا از ۲۵ اردیبهشت
  • بایرن مونیخ به این دو دلیل سراغ زین الدین زیدان نمی‌رود
  • مغان طلاست نباید در قواره مس بماند/گمرک بیله سوار نبض اقتصاد مغان
  • اردوغان از دست دادن با مارک روته اجتناب کرد؟ + فیلم | وقتی دست آقای سیاستمدار روی هوا ماند!
  • معلمان ورزشکار نشاط را به مدارس تزریق می کنند
  • رئیس مرکز همایش‌های بین‌المللی صدا و سیما معرفی شد
  • مجری الجزیره از خجالت سیاستمدار آمریکایی درآمد؟!
  • مجری الجزیره از خجالت سیاستمدار آمریکایی درآمد+ فیلم
  • آشنایی با زنان عارفی که مردان دانشمند از محضرشان درس گرفتند